“Niet de patiënten in een systeem duwen, maar het systeem passend maken voor de patiënt”
Waardegedreven zorg. Bijna twintig jaar geleden werd de term geïntroduceerd als een manier om de zorg beter en toekomstbestendig te maken. In dit hoofdthema van de Santeon Onderzoeksagenda gaan we aan de slag met de doorontwikkeling en de verankering van waardegedreven zorg.
Paul van der Nat is hoogleraar Waardegedreven zorg. Logisch dus dat hij de vraag krijgt om die term eens te verduidelijken. “Patiëntwaarde staat centraal”, zo begint hij. “Waarbij je de resultaten van zorg die belangrijk zijn voor patiënten, afzet tegen de kosten. Dat is de meest simpele formulering. Het draait nu met name om de vraag hoe we de zorg het beste rondom de patiënt kunnen organiseren.”
Kastje muur
Wie kijkt naar de klassieke organisatie van een ziekenhuis, ziet dat processen nog voornamelijk zijn ingericht rond de specialismen. Er zijn afdelingen zoals oncologie of cardiologie waar artsen en verpleegkundigen behandelingen verrichten die op hun kennisgebied liggen. Paul: “Maar vaak zijn er meerdere specialismen betrokken bij de zorg die mensen nodig hebben. Waardoor patiënten soms van het kastje naar de muur gestuurd worden. Én waardoor de zorg niet altijd optimaal is.”
Hoe richt je het in?
Dorine van Staalduinen werkt als senior onderzoeker op dit thema. “We kijken met name naar de organisatie van de zorg”, zegt ze. “Wie zitten er in een team rond een aandoening, welke rollen en verantwoordelijkheden zijn er? En, ook heel belangrijk, hoe pas je dat in, in een bestaand ziekenhuissysteem? Daarnaast willen we ook onderzoeken hoe we de visie, de mening van patiënten in de teams kunnen betrekken.”
Kwetsbare ouderen
Onder invloed van nieuwe inzichten is het ‘klassieke ziekenhuis’ links en rechts al aan het veranderen. Dat ziet ook internist-geriater en hoogleraar Barbara van Munster, co-lead op dit thema. “Er wordt bij steeds meer aandoeningen gewerkt met multidisciplinaire teams. Zorgprofessionals en ondersteuners werken dan samen rondom de patiënt. De zorg wordt georganiseerd rondom patiënten met één specifieke aandoening. Dat is een mooie stap, maar het biedt nog geen oplossing voor multimorbiditeit. Bovendien spelen functionele of psychosociale problemen vaak een belangrijke rol in het leven van patiënten, waardoor een optimale behandeling er net weer even wat anders uitziet. Zeker met het oog op de toename van het aantal kwetsbare ouderen is dit een aspect dat we ook in ons onderzoek betrekken.”
Systeem passend maken
“Niet de patiënten in een systeem duwen, maar het systeem passend maken voor de patiënt”, zo vat Barbara de opdracht samen.” Maar om echt waardegedreven zorg te kunnen realiseren, zal dus ook het stelsel moeten veranderen? Barbara: “Absoluut. Kijk ook naar de oplopende kosten en de problemen op de arbeidsmarkt. De noodzaak om te veranderen zien we elke dag. Wij proberen hiervoor nieuwe stappen voor te bereiden.”
Deel dit artikel op:
