Betere zorg voor patiënten met een CVA
Bij een beroerte (medische term: CVA) krijgt een deel van de hersenen voor kortere of langere tijd geen zuurstof. Dit kan komen door een herseninfarct of een hersenbloeding. Mensen met een CVA krijgen vaak plotseling een scheve mond, een verlamde arm of gaan verward praten. Als dit langer dan een paar minuten duurt, sterven hersencellen af en kan schade ontstaan. Een snelle start van de behandeling is heel belangrijk om de kans op (blijvende) schade kleiner te maken.
Elk jaar worden in Nederland ruim 43.000 patiënten met een CVA opgenomen in een ziekenhuis.
(Bron: Patiëntenvereniging Hersenletsel.nl)
Resultaten
Het aantal patiënten is gebaseerd op de groep patiënten met een hersenbloeding die via de Spoedeisende Hulp is opgenomen in een periode van 6 maanden in 2018 (exclusief verwezen patiënten).
Het aantal patiënten is gebaseerd op de groep patiënten met een herseninfarct die via de Spoedeisende Hulp tussen oktober 2019 en maart 2020 (exclusief verwezen patiënten).
Aantal patiënten
In Santeon ziekenhuizen
174
Hersenbloeding
1579
Herseninfarct
Aantal behandelde patienten
Hersenbloeding
Herseninfarct
Bij een hersenbloeding zijn er in de acute fase – behalve verlagen van de bloeddruk – geen behandelmogelijkheden.
Bij een herseninfarct zijn er in de acute fase verschillende behandelingen mogelijk. De intra-arteriële behandeling wordt niet in ieder ziekenhuis gegeven. Canisius Wilhelmina ziekenhuis, Maasstad ziekenhuis, OLVG en Martini ziekenhuis hebben afspraken met ziekenhuizen in de regio waarnaar patiënten worden doorverwezen.
Als behandeling in de acute fase niet mogelijk is, gaan patiënten rechtstreeks naar de stroke unit voor verder onderzoek naar de oorzaak, behandeling van risicofactoren en opstarten van revalidatie.
Behandelingen
Verschillende soorten behandelingen in een Santeon ziekenhuis* die mogelijk zijn bij een herseninfarct.
Behandelingen
Intraveneuze trombolyse*
Intra-arteriële behandeling*
De snelheid waarmee patiënten behandeld worden met trombolyse (als dit mogelijk is), is bepalend voor het succes van de behandeling. Het is daarom van belang om bij een CVA zo snel mogelijk de huisarts of 112 te bellen en naar de spoedeisende hulp te komen. Als na het begin van de CVA 4,5 uur is verstreken, dan heeft intraveneuze trombolyse geen zin meer. Een intra-arteriële behandeling is soms nog tot 24 uur na het ontstaan van het CVA mogelijk.
Tijd tot behandeling
De snelheid waarmee patiënten een trombolysebehandeling krijgen (als dit mogelijk is), is bepalend voor het succes van de behandeling.
27
minuten
Tijd tot behandeling
minuten
Leeftijd
Leeftijd 75 +
patiënten ouder dan 75 jaar
patiënten ouder dan 75 jaar
Herseninfarct
Het herseninfarct komt het meeste voor. Een deel van de hersenen krijg te weinig bloed, waardoor het hersenweefsel is beschadigd. Dit kan ontstaan door lokale trombose of doordat een stolsel van elders wordt versleept naar de hersenen en daar vastloopt. Een stolsel kan afkomstig zijn uit de halsslagaderen of uit het hart. Het achterliggende deel van de hersenen krijgt hierdoor te weinig zuurstof en raakt beschadigd.
Hersenbloeding
Een hersenbloeding ontstaat door gesprongen bloedvat. Dit kan veroorzaakt worden door afwijkende bloedvaten of door zwakke plekken. Ook speelt hoge bloeddruk vaak een rol.
Verhouding
Verhouding hersenbloeding / herseninfarct
Dit is de verhouding vrouw/man.
Verhouding vrouw/man
Verhouding Man/Vrouw
Hersenbloeding
Herseninfarct
Patiënten met een bloeding zijn vaker ernstiger aangedaan en hebben minder kans op goed herstel.
Bij publicatie was de data van CWZ over hersenbloeding niet beschikbaar.
Verblijfplaats na ontslag
Na ontslag uit het ziekenhuis verblijven patiënten op de volgende plaatsen:
24%
Thuis
9%
Revalidatiecentrum
5%
Verpleeghuis
24%
Geriatrisch revalidatie verpleeghuis
59%
Thuis
7%
Revalidatiecentrum
2%
Verpleeghuis
20%
Geriatrisch revalidatie verpleeghuis
Verblijfplaats na ontslag
Hersenbloeding
Herseninfarct
Soms is de beroerte zo ernstig dat patiënten hieraan overlijden. Dit is bij bloedingen vaker het geval dan bij herseninfarcten. Sommige ziekenhuizen maken de keuze om hun patiënten voor palliatieve zorg wel of niet over te plaatsen naar een hospice. Dit kan van invloed zijn op het sterftecijfer.
Overleving
Na ontslag uit ziekenhuis
Overleven bij ontslag
patiënten nog in leven
patiënten nog in leven
De NIHSS brengt de neurologische kernmerken van een patiënt met een CVA in kaart en is een maat voor de ernst van het CVA. Het meetinstrument bevat de onderwerpen: niveau van bewustzijn en aandacht, zicht, motorische en sensorische functies, nalatigheid en taal- en spraakproductie. Er is sprake van een totaalscore (0-42). Een hogere score komt overeen met een ernstigere vorm van CVA.
Ernst van CVA
National Institutes of Health Stroke Scale (NIHSS) score tijdens opname in het ziekenhuis na een herseninfarct